Đón hè sang, thưởng ngoạn thế giới theo phong cách của giới thượng lưu
Bác sĩ Vũ Đức Công cho biết, thuốc lá điện tử có chứa các thành phần chính như nicotine, propylene glycol, glycerin, hương liệu và các chất phụ gia khác. Nicotine là chất gây nghiện trong thuốc lá và có thể gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe. Propylene glycol và glycerin là chất tạo độ ẩm và hương liệu được sử dụng để cải thiện hương vị của thuốc lá điện tử.Khánh Hòa: 90 ha rừng, mía ở TX.Ninh Hòa bị lửa thiêu rụi
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Thanh Niên, những ngày đầu năm 2025, đa dạng mẫu mã và các loại bánh kẹo, mứt tết được bày bán ngay tại chợ Bình Tây, Q.6, TP.HCM.Tại sạp hàng của bà Ứng Thị Hoa, ngoài những loại mứt tết như hàng năm thì năm nay có thêm một số bánh kẹo cũng được nhiều khách hàng ưa chuộng. Đặc biệt là loại kẹo táo đỏ kẹp hạt đang hút khách và bán chạy, giá dao động khoảng 120.000 – 130.000 đồng/kg.Một số loại bánh kẹo, mứt khác có giá từ khoảng 60.000 – 180.000 đồng/kg tùy loại. Để phục vụ cho nhu cầu mua sắm bánh kẹo Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, nhiều tiểu thương chia sẻ, về giá cả các mặt hàng không tăng so với mọi năm. Đặc biệt là có những phần quà và khuyến mãi kèm theo khi khách hàng mua số lượng lớn.Không khí tại chợ Bình Tây đông đúc, nhộn nhịp hơn hẳn so với những ngày thường. Theo các tiểu thương, đa phần là khách hàng của họ là những mối sỉ từ các tỉnh lẻ mua về để bán lẻ. Kỳ vọng về một cái tết vừa đủ là điều mà nhiều tiểu thương mong chờ trong những ngày cận kề Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Đặc biệt, trong thời điểm mà nhiều người thắt chặt chi tiêu, hạn chế mua sắm khi nền kinh tế khó khăn chung.
Soi kèo, dự đoán kết quả tuyển Ý vs Thụy Sĩ: Đặt niềm tin vào ‘Azzurri’
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Tại Việt Nam, Honda CR-V 2024 có 4 phiên bản gồm bản, trong đó 3 phiên bản CR-V G giá 1,109 tỉ đồng; bản CR-V L giá 1,159 tỉ đồng; bản CR-V L AWD giá 1,31 tỉ đồng nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan. Riêng bản Honda CR-V e:HEV RS được nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan, có giá bán 1,259 tỉ đồng. So với các đối thủ cùng phân khúc, giá bán Honda CR-V 2024 khá cao.
Các đối thủ của đội tuyển Việt Nam thay đổi thế nào ?
Kể từ khi Đoàn Văn Hậu dính chấn thương, đội tuyển Việt Nam chưa thể tìm ra một hậu vệ trái có thể chơi bóng ở đẳng cấp tương tự. Lần lượt Phan Tuấn Tài, Võ Minh Trọng, Nguyễn Phong Hồng Duy hay thậm chí là Khuất Văn Khang... đều đã được trao cơ hội. Tuy nhiên, không ai trong số họ có thể tạo ra niềm tin tuyệt đối cho người hâm mộ, như Văn Hậu đã từng làm được. Nhiều chuyên gia như BLV Ngô Quang Tùng, Phan Anh Tú đánh giá vị trí hậu vệ trái là nơi yếu nhất của đội tuyển Việt Nam tại AFF Cup 2024. Nhưng với sự thăng tiến nhanh chóng của Nguyễn Văn Vĩ cùng CLB Nam Định, đội tuyển Việt Nam phần nào giải quyết được vấn đề ở vị trí hậu vệ trái ở AFF Cup 2024. Cựu cầu thủ CLB Hà Nội góp công trong chiến dịch tìm lại ngôi vương Đông Nam Á. Tuy nhiên, để có để chạm đến những mục tiêu xa hơn, một mình Văn Vĩ là chưa đủ. HLV Kim Sang-sik cần một hậu vệ trái đẳng cấp hơn. Và khi hoàn tất các thủ tục nhập tịch, Jason Pendant Quang Vinh có thể trở thành "người được chọn". Nhưng cũng giống như người đồng đội của Quang Vinh ở CLB Công an Hà Nội là Nguyễn Filip, anh cần học tiếng Việt thật tốt để trao đổi, hòa nhập nhanh trong trường hợp khoác áo đội tuyển Việt Nam. Tương tự, đội tuyển U.22 Việt Nam vẫn đang thiếu hậu vệ trái thực sự chất lượng. Võ Minh Trọng, Phan Tuấn Tài, hai cầu thủ dự SEA Games 32 đều sinh năm 2001 và đã quá tuổi để có thể góp mặt ở kỳ đại hội khu vực diễn ra vào cuối năm nay tại Thái Lan. Hai lựa chọn khả dĩ nhất thời điểm này là Khuất Văn Khang (sinh năm 2003) và Nguyễn Bảo Long (sinh năm 2005), những người được HLV Hoàng Anh Tuấn lựa chọn tham dự VCK U.20 châu Á 2023. Cả Văn Khang và Bảo Long đều có khả năng hỗ trợ tấn công rất ấn tượng. Họ sở hữu "kèo trái" cực khéo, giỏi căng ngang, tạt bóng khi leo biên. Ngoài ra, Văn Khang còn có thêm vũ khí sút xa, sút phạt lợi hại. Tuy nhiên, bộ đôi này cùng có điểm yếu phòng ngự khi thể hình khá "mỏng cơm", dễ gặp bất lợi trong các tình huống tranh chấp tay đôi. Riêng Bảo Long còn tương đối non kinh nghiệm thi đấu đỉnh cao. Anh "nhẵn mặt" ở các giải đấu trẻ cùng các đội tuyển U.17, U.19 Việt Nam nhưng chỉ đang được mài giũa ở giải hạng nhất trong màu áo CLB PVF-CAND. Thời điểm này, đội tuyển U.22 Việt Nam có những tiền đạo cánh trái chất lượng như Bùi Vĩ Hào, Nguyễn Đình Bắc nên cũng cần thêm nhiều hậu vệ biên trái để có thể biến hành lang này thành một khu vực tấn công nguy hiểm. Vì thế, HLV Kim Sang-sik và các cộng sự cần theo dõi, quan sát nhiều hơn để tìm kiếm thêm các hậu vệ trái tiềm năng, từ đó có thêm sự lựa chọn và tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh ở đội tuyển U.22 Việt Nam.
